Pediatrik Rehabilitasyonda Duyu Bütünlemenin Yeri

Pediatrik rehabilitasyonda;  serebral palsi, down sendromu, hemiparazi, gelişim geriliği, hipotoni gibi bir çok tanı ve durumlarla karşılaşırız. Motor gelişimi değerlendirerek yakın hedefler üzerine çalışmalara başladığımızda; her çocuğun duyu bütünleme açısından edindiği deneyimlerin birbirinden farklı olduğunu görürüz. Şimdi ise 17 senelik deneyimimle pediatrik rehabilitasyon ile duyu bütünlemenin birbiri ile ilişkisini anlatmaya çalışacağım.

Her çocuğun biricik olduğunu, kendine has tonus özellikleri olduğunu, çevresel ortamın ve karşılaştığı uyaranların çok önemli olduğunu biliyoruz. Bebeklik döneminden itibaren çalışmalara duyu bütünleme temelli çalışmalar eklediğimizde;

– Görsel uyarana verilen cevabın geliştiğini, iletişimin arttığını,

-Vestibüler uyaran ile hareketin keşfini, korkmadan keşfetmeyi, hareket geçişlerinin kolaylaştığını,

-Taktil yani dokunsal uyaranı düzenli kullandığımızda beden ve beden parçalarının farkındalığını arttırdığını,

-Proprioseptif uyaran ile genel beden farkındalığının geliştiğini, korku unsurunun azaldığını,

-İşitsel uyaran ile bilişsel ve dil gelişiminin geliştiğini, iletişimin tılsımlı bir gücü olduğunu,

-Koklama ve tat duyu gelişiminin yemek yeme alanında çocuklara erken dönemde nasıl fayda sağladığını,

-Bu çalışmalarla KENDİ hakkında bilgi sahibi olan çocuğun; kendi duygularını, açlığını, tokluğunu, acı algısını, tuvalet ihtiyacı gibi öz düzenlemeyi de ilgilendiren bir çok şey hakkında fikir sahibi olduğunu yakından izledim.

Pediatrik rehabilitasyonda fizyoterapi sadece motor gelişim ile ilgilenmez, aksine çocuğu bütünsel değerlendirir ve bütünsel yaklaşım ile an ve an gelişime katkı sağlar.

Bu nedenle çocuk her geldiğinde duygu durumunu gözlemler, hepimiz gibi her gün aynı olamayacağını bilir ve çocuğu merkez alan bir ders planlarım. Duyu bütünlemeyi ise ders içine ekler, gerektiği kadar çalışır, bunun motor gelişimdeki etkisini hem kullanır hem de izlerim.

Gelişim bütünseldir ve hepimiz için tektir. Genellemeler yapmadan, çevresel zenginliği önemseyerek, gerektiğinden fazla destek vermeden, bağımsızlaşma için gereken kadar yardım ederek, çocuğun takvim yaşını  ve gelişimi de önemseyerek çalışmak pediatrik rehabilitasyonun olmazsa olmazıdır.

Pediatrik Fzt. Ayşen KILINÇER ÇOPUR

Duyu Bütünleme Uzmanı