Prematüre Bebekler Riskli Bebek midir?

Prematüre bebekler hamileliğin 37. hafta ve öncesinde doğan bebeklerdir. Prematüre bebekler doğdukları haftaya göre sınıflandırılırlar. Genellikle düşük doğum tartısı gözlenmektedir. Bir bebek 37 haftadan önce doğmuşsa, 2500 gr altındaysa, doğum öncesinde, sırasında ya da sonrasında komplikasyonlarla karşılaşmışsa, yoğuna bakım desteği almış ise riskli bebektir.

Riskli bebekler ilgilli uzman hekimler tarafından takip edilirken pediatrik fizyoterapist tarafından gözlem altında olmalıdır. Bebekler anne karnında geçirmeleri gereken süreyi yerçekimine erken maruz kaldıkları bir ortamda geçirmek zorunda kalırlar. Bu nedenle motor ve duyusal gelişimin gecikmesi olası risk faktörüdür. Bebekte yaşanabilen komplikasyonlar nedeniyle motor gelişimde görülebilen etkilenimi ya da gecikmeyi aileler genellikle  6 ay civarında fark ederler. Bunun nedeni hareketlerin refleksler etkisinde olamsı ve bebek beyninin gelişim sürecidir.

Prematüre bebeklerde en çok gözlemlenen durumlardan biri de boynun bir yöne dönük olması ya da tortikolis tanısıdır. Alınan solunum desteği yönü genelde bunun belirleyicisidir. Değerlendirmeye göre pediatrik fizyoterapist tarafından doğru yatış, beslenme ve taşıma pozisyonları ile fizyoterapi çalışmaları çok önemlidir.

Prematüre bebeklerde erken dönem uygulanan PRECHTL GENERAL MOVEMENT ASSESMENT (GMS) testi ile erken dönem müdahale ihtiyacı belirlenebilmektedir. Bu test ile bebeğin motor gelişim alanında desteğe ihtiyacı olup olmadığı erken dönem belirlendiği için yaşanabilecek zaman kaybının önüne geçilmiş olur.

Prematüre bebeklerde; boynun genelde bir yöne daha fazla dönmesi, baş -gövde kontrolünün gecikmesi, oturmanın gecikmesi , çeşitli duysal dokunsal hassasiyetler nedeniyle pediatrik fizyoterapist desteğine ihtiyaç duyarlar. Bebek masajı bu bebekler için bir çok açıdan  önemli bir yere sahiptir. Doğru pozisyonlama, bebek masajı, motor gelişimi destekleyen çalışmalar, duysal gelişimi destekleyen uygulamalar en erken dönem aileye öğretilmelidir.

Son olarak deneyimlerimden edindiğim kadarıyla komplikasyon gelişmemiş bebeklerde dahi aileye erken öğretilen uygulamalar bebekte yaşaması muhtemel motor duysal gelişim gecikmesini en aza indirmektedir.

Pediatrik Fzt. Ayşen KILINÇER ÇOPUR

Duyu Bütünleme Uzmanı